Jaarlijks zijn er in Gelderland duizenden trainingen bij sportclubs. Vaak spat het plezier in sport er bij die trainingen vanaf. Toch is dat soms best een uitdaging, want hoe houd je een groep gemotiveerd terwijl ze ook wat leren? Veel trainers zijn gepassioneerde vrijwilligers zonder pedagogische opleiding. Clubkadercoaching geeft trainers de kans zich op dat vlak te ontwikkelen. Zo heeft de gemeente Nijmegen via de Proeftuin Clubkadercoaching al verschillende clubs op weg geholpen. Paul Heldens, sportconsulent en coördinator clubkadercoaching, vertelt.
Wat is clubkadercoaching?
“Bij clubkadercoaching krijg je als trainer advies van een ervaren coach. Het doel is dat de trainers pedagogische en didactische vaardigheden aanleren om zo oefeningen beter over te brengen en de groep te motiveren. Je kunt je eigen leerdoel vaststellen, en je krijgt tips naar aanleiding van de training. In Nijmegen wordt dat gedaan door een sportdocent. Onderdeel van het traject is ook dat een buurtsportcoach kijkt hoe je coaching van trainers een vaste plek kunt geven in de club. Daarvoor wordt een coördinator opgeleid en ondersteunen we het bestuur.”
Waar staan jullie nu in Nijmegen?
“We waren meteen heel enthousiast over het proeftuinproject van NOC*NSF. Trainersbegeleiding is iets waar we clubs echt mee verder helpen en waar wij goed in zijn. In Nijmegen werken de buurtsportcoaches in gebiedsteams; aan hen heb ik gevraagd voor welke verenigingen dit iets zou kunnen zijn. Inmiddels zijn er al 8 verenigingen die graag van deze service gebruik wilden maken. Zij doen een traject van een half jaar, daarna evalueren we en kunnen we met een half jaar verlengen. Dat wijkt iets af van het landelijke project, we leveren bewust maatwerk. Elke vereniging is anders, daar spelen we graag op in.”
Vinden trainers het niet vervelend als iemand met ze meekijkt?
“Juist niet, vrijwilligers omarmen die ondersteuning. En als mensen al een beetje de kat uit de boom kijken, dan overtuigen de enthousiaste reacties van ouders en kinderen uit de trainingsgroep ze wel. Wij zijn bij een vereniging aan de slag waar de sportdocent iedere week bij een ander groepje staat. Die kinderen komen helemaal blij van het veld, en vragen de week erna of ze weer zo mogen trainen. Dan gaan andere trainers vanzelf denken: ‘dat is toch wel gaaf!’. Het is wel belangrijk dat trainers en bestuur vanaf het begin meegenomen worden. Daarom organiseren wij vaak een startbijeenkomst waarin we de vier inzichten voor trainers bespreken: structureren, stimuleren, individueel aandacht geven en regie overgeven. Dat is vaak al een eyeopener en inspireert om coaching aan te vragen.”
Je bent zelf hoofdtrainer van RKSV Meterik, heb jij ook iets aan clubkadercoaching?
Hoofdtrainers hebben doorgaans een opleiding met pedagogische basis gedaan, ik deed bijvoorbeeld UEFA C. Trainers van lagere teams krijgen die kans vaak niet. Dat gat vult clubkadercoaching. Toch heb ik zelf zeker nog iets aan de genoemde inzichten. Ik ben niet de meest gestructureerde persoon, dus ik heb inmiddels een heel systeem uitgedacht met gekleurde pionnen waarmee ik oefeningen op tijd klaar kan zetten. En als ik een bepaald leerdoel bij een oefening heb, maar het team pakt een ander ook nuttig leerdoel op, dan moet je dat soms ook laten gebeuren. Bij de ondersteuning aan trainers lichten we toe dat het belangrijk is om de groep te vertellen waarom je iets doet. Ik kan me herinneren dat ik als kind wel gefrustreerd raakte als iets per se volgens de manier van de trainer moest en ik niets mocht zeggen. Samen een training opbouwen hoort bij een positieve sportcultuur.”
Waarom zouden andere gemeenten en clubs ook met clubkadercoaching aan de slag moeten?
Omdat het werkt! Daar geloof ik in en dat zien we in de praktijk. We hebben bijvoorbeeld een jonge floorballclub op weg geholpen, daar regelen twee enthousiaste meiden het nu zelf. Bij een voetbalclub waar het oudste jeugdteam training geeft aan jongere teams zijn de trainingen door clubkadercoaching veranderd, en iedereen is er blij mee. Clubkadercoaching draagt bij aan het plezier in sporten, en daardoor ook aan een leven lang sporten, mensen haken minder snel af. Je doet het voor die gastjes die komen trainen, een uur enthousiast spelen en met een grote smile weer weggaan! Daarom hoop ik dat meer verenigingen clubkadercoaching omarmen. Als gemeenten, buurtsportcoaches of clubs meer willen weten, dan kunnen ze altijd contact met me opnemen!
Vragen aan Paul? Mail ze naar info@gelderssportakkoord.nl en wij zorgen dat ze bij hem terechtkomen.