De belangstelling voor bewegend leren neemt toe, maar hoe integreer je dat in het reguliere lesprogramma? De Stimuleringsprijs Gelders sportklimaat inspireerde Angelique Donders om haar educatieve escape spellen daarvoor in te zetten. Leer je fit! van Break into the Box kreeg van de jury de tweede prijs, en gebruikte de geldprijs om daarmee concreet aan de slag te gaan op 12 scholen.
Bij Leer je fit! speelt een klas een ‘escape-spel’ met een inhoudelijk thema, bijvoorbeeld ‘CO2, weg ermee’. De klas wordt verdeeld in groepjes en ieder groepje krijgt een aantal boxen met sloten erop. Om het slot te openen, moeten de kinderen opdrachten oplossen met behulp van aanwijzingen in de ruimte om hen heen. “De boxen spreken meteen tot de verbeelding,” vertelt Angelique, “de slotjes vragen erom om aangeraakt te worden, en het escaperoom-idee vinden de kinderen leuk.”
Maatwerk per school
Toen Angelique de aankondiging voor de Stimuleringsprijs las, zag ze het meteen voor zich: haar escaperoom-idee verbinden met bewegend leren. “Ik dacht: onze spellen kun je heel goed combineren met bewegen op scholen! De opdrachten en aanwijzingen kun je verspreiden over het hele schoolplein, daardoor gaan leerlingen actief bewegen. En je kunt het zo groot en klein opzetten als je zelf wilt. We hebben het spel ook gespeeld in het speciaal onderwijs. Als een groep motorisch minder vaardig is, maak je de ruimte wat kleiner. Zo is het voor elke groep uitdagend en haalbaar.”
Samenwerken binnen het Sportakkoord
Om mee te doen aan de Stimuleringsprijs ging Angelique op zoek naar partners binnen het Gelders Sportakkoord. “De Onderwijsspecialisten waren meteen enthousiast, al snel haakten ook sportbedrijf Arnhem, gemeente Arnhem en Stichting Community Learning Center Arnhem van de Deltascholengroep en Flores Onderwijs aan. Toen ging het balletje rollen. We hoopten natuurlijk op de eerste prijs, maar ook de tweede prijs is supergaaf! Daardoor konden we echt beginnen. De financiering van onderwijs is namelijk best ingewikkeld, begrotingen liggen lang van tevoren vast dus het aankopen van nieuwe materialen is lastig. Bovendien werkt de ene school per kalenderjaar en de andere per schooljaar, je loopt dus al snel achter de feiten aan. Nu dacht ik: met de prijs en een eigen investering gaan we het gewoon dóen!”
Niveau bepalen
Daarmee startte een intensieve periode van voorbereiding. “We zijn op zoek gegaan naar actuele thema’s voor de lesstof die verwerkt is in de spellen. Voor de pilot is gekozen voor de thema´s gezonde voeding en duurzaamheid. Ondertussen selecteerden we de scholen, heel leuk dat we zowel regulier onderwijs als speciaal onderwijs konden betrekken. Vooraf heb ik veel groeps- en vakleerkrachten gesproken. Die input was heel fijn, bijvoorbeeld om het niveau van de spellen te bepalen en te horen wat de scholen zelf al aan bewegen doen.”
Tevreden docenten
En toen kwam het moment dat het idee uit het hoofd van Angelique werkelijkheid werd. “We hebben het op 12 scholen (16 klassen) gespeeld. Het spel duurt ongeveer 45 minuten tot een uur, en veel groepjes lukte het om alle sloten op tijd open te maken. Mochten ze vastlopen, dan kun je als begeleider ook aanwijzingen geven. Het is belangrijk dat ze het hele spel doorlopen, want je wilt dat ze alle lesstof tot zich nemen. Heel mooi was om te zien hoe kinderen naar dingen kijken. Je gaat erheen met het idee ‘zo moet het spel gespeeld worden’, en dan zien zij mogelijkheden waar je zelf niet aan gedacht had, leerzaam dus!”
In het bestaande lesprogramma
De pilot was een succes: de leerkrachten gaven gemiddeld een 8! Zo schreef een van hen: “Het was een nieuwe vorm van bewegend leren voor ze. Het was uitdagend en onbekend. Ook was het leuk dat er veel samengewerkt moest worden om tot de juiste oplossing te komen.” Door de koppeling van het spel met de lesstof en bewegen is het moeiteloos in te passen in het schoolprogramma, zegt Angelique. “Leerkrachten zijn al druk met de reguliere werkzaamheden tijdens het schooljaar, of denken dat het ten koste gaat van inhoudelijke vakken. Dit concept is gewoon als les aardrijkskunde of mediawijsheid te geven. Leerlingen trainen 21e-eeuwse vaardigheden en executieve functies en je zet meteen in op bewegen.”
Veel kansen
De jury van de Stimuleringsprijs omschreef Leer je fit! als een vernieuwende aanpak met in potentie een groot bereik onder jonge kinderen in Gelderland. Angelique timmert dan ook volop aan de weg. “We zijn bezig met nieuwe thema’s voor de spellen, en daarbij proberen we aan te sluiten bij evenementen zoals de Week van de Mediawijsheid. De Fredericusschool gaat met de boxen werken en De Onderwijsspecialisten gaan kijken hoe ze het op meerdere scholen in kunnen zetten. Dat is een interessante optie: dat je als koepel een aantal boxen aanschaft en die uitleent aan je eigen scholen.” Ze blijft dan ook onvermoeibaar in gesprek met scholen en organisaties. “Het zou mooi zijn als Break into the box onderdeel kan worden van het 2+1+2-beweegconcept van de gemeente Arnhem, een van de partners van het plan.”
Meer weten over het concept? Kijk op www.breakintothebox.nl of mail angelique.donders@breakintothebox.nl.