De provincie Gelderland wil vooroplopen bij de talentontwikkeling van sporters met een beperking en zet daar de komende jaren extra op in. Dat gebeurt met het nieuwe programma Uniek Groot Worden dat draait om het herkennen, stimuleren en begeleiden van talenten aangepast sporten. “Een ambitieus jong talent moet makkelijk de weg vinden om door te ontwikkelen in de sport. En die jonge sporter moet net als andere topsporters gebruik kunnen maken van diensten en faciliteiten om te excelleren.” Kwartiermaker Sandra Heerius licht de plannen voor de komende twee jaar toe.
Aanbod zichtbaar maken
Het programma is gebaseerd op de ervaringen van experts en gebruikers. Zoals revalidatiecentra, scholen, sportbonden, sportverenigingen, ouders en natuurlijk de organisaties die zich specifiek inzetten voor aangepast sporten. Aan hen vroeg Heerius wat er nodig is om talenten beter te vinden en begeleiden en om kansen te benutten. “Er is veel goede wil en verschillende mensen maken zich hard voor sporten en bewegen voor mensen met een beperking. Het komt er nu vooral op aan om een stevig netwerk te vormen en de inzet te verbinden. Om aanbod zichtbaar te maken en een goede talentontwikkelingsstructuur op te zetten. Uniek Groot Worden past binnen de visie van het programma Sportief Groot Worden. Daarbij staat het creëren van een optimale omgeving om te ontwikkelen op een bewegingsniveau dat past bij het kind centraal. Door stapsgewijs beweegvaardigheden te ontwikkelen, kan een bij belangstelling en aanleg passende sport gekozen worden. Dat leidt tot grotere succeskansen én tot blijvende participatie.
Doelen Uniek Groot Worden
Het programma Uniek Groot Worden in Gelderland richt zich met name op kinderen en jongeren met een lichamelijke beperking die actief zijn in een van de paralympische sporten. Eind 2023 is het doel om in Gelderland:
- Meer talenten met een beperking te scouten en te zorgen dat zij hun eigen sport- en beweegtalent optimaal kunnen ontwikkelen en hen begeleiden naar een sport die bij hen past.
- Meer talenten met een beperking te laten doorstromen naar de programma’s van de nationale selecties.
De kennis, kunde, faciliteiten en het netwerk rondom talenten te verbeteren. - Met partijen rondom de talenten in Gelderland structureel samen te werken.
- Te bereiken dat met deze aandacht ook meer mensen met een beperking in de breedtesport actief zijn en blijven, omdat ze plezier hebben en zich competent voelen in een sport die bij hen past.
Aandacht talentontwikkeling hard nodig
Volgens Heerius is aandacht voor talentontwikkeling in het aangepast sporten hard nodig, ook al doet Gelderland het al erg goed op dit vlak. “Toch sporten te weinig mensen met een beperking en lopen Gelderse talenten tegen zaken aan die beter kunnen. Zo zijn er voor sporters zonder beperking veel faciliteiten, zoals mentale begeleiding, reismogelijkheden of ondersteuning in speciale centra. Ziekenhuis Gelderse Vallei heeft bijvoorbeeld alle kennis van topsport gebundeld en biedt diensten voor topsporters en talenten (onder de naam: Sports Valley). Talenten met een beperking weten de weg hiernaartoe echter nog niet goed te vinden. Vaak gaat het om simpele dingen, bijvoorbeeld dat mensen niet weten dat er bepaalde mogelijkheden zijn. Het begint er al mee dat sommige sportbonden sporters met een beperking onder breedtesport plaatsen, een talent valt dus niet onder de topsportagenda. Dit veranderen gaat niet vanzelf, je moet er aandacht voor vragen.”
Matchmaker gaat verbinden
De Gelderse Sport Federatie (projectleider Jurjen Engelsman) en Topsport Gelderland gaan het door de kwartiermaker opgeleverde projectplan uitvoeren. Zo gaat een matchmaker aan de slag om de partijen meer met elkaar te verbinden. “We hebben een prachtig netwerk en daarin moeten partijen vooral gaan samenwerken. Zo zie je dat Uniek Sporten de handen vol heeft om mensen met een beperking in de breedtesport te introduceren. Tegelijk is Topsport Gelderland actief in de talentontwikkeling. Juist op het kruisvlak van die twee expertises zit het talent voor aangepast sporten. En het moet voor scholen en revalidatiecentra bijvoorbeeld makkelijker worden om talent door te verwijzen.”
Twee talentencentra op lijstje
Het ontwikkelen van talentencentra voor aangepast sporten staat ook op het wensenlijstje. “Het opzetten van twee talentenhubs waar alle kennis en kunde bij elkaar komt is het ideaalbeeld. De innovaties die in zo’n expertisecentrum voor sporters met een beperking worden bedacht kunnen de sport een boost geven. In Apeldoorn is al begonnen om de kennis over sport voor mensen met een visuele beperking te bundelen. Daar zijn trainers en diverse instanties, scholen en zorg, bij betrokken.”
Focus op ondersteunen alle sporters
De kwartiermaker draagt het project nu over en ziet uit naar de resultaten. “Wat ik hoop is dat meer mensen oog hebben voor de talenten met een beperking. Dat het niet afhangt van één persoon die zich met hart en ziel inzet. De talentontwikkeling moet verbreden. Tegelijk hoop ik ook dat het aantal mensen met een beperking dat sport gaat toenemen. Sporten is leuk en gezond en levert zoveel op in de persoonlijke sfeer. Als ze dat willen moeten deze sporters op hoog niveau kunnen sporten, net als sporters zonder beperking. Natuurlijk zijn er dingen uniek of speciaal, zo zijn er soms hulpmiddelen nodig. Dat moet je goed regelen. Maar laten we ook focussen op de aspecten die niet uniek zijn bij het ondersteunen van deze talenten, zodat ook talenten met een beperking daar toegang toe krijgen!”
- Het programma werd gelanceerd bij de viering van 50 jaar topsportcentrum Papendal.Daar opende prinses Margriet de fototentoonstelling ‘De evolutie van de Paralympische Sport (1980-2021)’.